WSTĘP
Muchomor czerwony - Amanita muscaria to jeden z najbardziej rozpoznawalnych grzybów. Powszechnie wiadomo, że należy do grzybów trujących. Jego nazwa odnosi się do dawnego stosowania muchomora jako trutki na muchy. Rozgniecionego grzyba mieszano z mlekiem, żeby zwabić owady.
Po skosztowaniu mikstury muchy usypiały. W ostatnich latach stał się bardzo popularny i z łatwością można znaleźć instrukcje przyrządzania muchomora.
Dlaczego pomimo toksyczności, ludzie tak chętnie wykorzystują go w różnych celach?
Jest to jeden z najstarszych psychodelików znany ludzkości. Wykorzystywany był w wielu plemionach do celów rytualnych. Szamani syberyjscy używali muchomora czerwonego do osiągnięcia stanu transu i ekstazy. Uważano, że grzyb ma właściwości halucynogenne, umożliwiające komunikację ze zmarłymi. Muchomor czerwony był dla nich tak cenny, że za jego owocnik można było uzyskać nawet renifera! Lud zamieszkujący Syberię spożywał mocz szamanów spożywających amanitę, co pozwalało na odurzenie większej liczby osób. Z kolei finlandzcy Saamowie pili mocz reniferów, których naturalnym pokarmem była Amanita muscaria. Jeleniowate mają zdolność metabolizowania toksycznych substancji zawartych w grzybach i nie są dla nich szkodliwe.
Występuje na półkuli północnej, w lasach iglastych i liściastych. Spotykany jest w Europie, Azji Północnej, Ameryce Północnej i niektórych regionach Ameryki Południowej. Preferuje gleby kwaśne i umiarkowanie wilgotne środowiska leśne. Żyje w symbiozie z korzeniami drzew, a w szczególności z brzozami. Muchomor czerwony ma duży, jaskrawoczerwony kapelusz pokryty białymi lub żółtymi plamkami. Kryjące się pod kapeluszem gęsto rozmieszczone blaszki są koloru białego lub kremowego. Białawy trzon muchomora czerwonego ma walcowaty kształt i dorasta zazwyczaj do ok. 15 cm.
Muchomor czerwony zawiera wiele związków chemicznych, z których najistotniejsze są następujące:
Amanita muscaria zawiera również inne substancje, które są interesujące nie tylko ze względu na ich budowę chemiczną, ale także aktywność biologiczną. W muchomorze czerwonym stwierdzono zawartość muskazonu (izomer muscymolu), cholinę, acetylocholinę, betainę, muskarydynę oraz niewielkie ilości alkaloidów tropanowych (atropinę, hioscyjaminy, skopolaminę, bufoteninę).
Substancje aktywne w największej ilości znajdują się w kapeluszu i blaszkach. Wczesne okazy wykazują większą zawartość substancji psychoaktywnych, w szczególności kwasu ibotenowego. Jest on nietrwały i podczas dekarboksylacji przechodzi w mniej szkodliwy muscymol. Suszenia przyspiesza tę konwersję. Sposób przetwarzania muchomora wpływa na wywoływane przez niego objawy takie jak nudności, wymioty czy poziom zatrucia. Ryzykując spożywanie muchomora czerwonego, nigdy nie jesteśmy pewni, jaką ilość toksyn wprowadzamy do organizmu.
Spożycie muchomora czerwonego może wywołać różne zmiany w organizmie. Zależą one od wielkości zjedzonej porcji, początkowych ilości związków toksycznych, sposobu przetworzenia, stanu fizycznego osoby spożywającej i jej wrażliwości na substancje psychoaktywne. Kwas ibotenowy, muscymol, bufotenina i inne związki psychodeliczne bezpośrednio oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy. Zmiany, jakie zachodzą w funkcjonowaniu umysłu to m.in.:
Trwają one zazwyczaj do 24 godzin po intoksykacji. Niemniej jednak nie każdy będzie tak samo reagował na dany związek chemiczny. Efekty spożycia substancji psychoaktywnych mogą być trudne do przewidzenia. Udokumentowano przypadek mężczyzny, który przez pomyłkowe spożycie muchomora czerwonego cierpiał na kilkudniową psychozę.
Mogą wystąpić zawroty głowy, zmiany w percepcji, tachykardia, wymioty, biegunka. W przypadku ciężkiego zatrucia muchomorem czerwonym mogą wystąpić poważniejsze objawy, takie jak uszkodzenie wątroby, nerek i ośrodkowego układu nerwowego, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i zagrożenia życia.
Wciąż nie została w pełni zrozumiana zależność między właściwościami fizykochemicznymi składników aktywnych znajdujących się w muchomorze czerwonym a ich wpływem na organizm człowieka. W grzybie występują dwa główne składniki aktywne: kwas ibotenowy (panteryna, agaryna) oraz muscymol. Ten pierwszy przekształca się w znacznie bardziej aktywną pochodną 3-hydroksyizoksazolu, czyli muscymol. Największe ilości tych substancji znajdują się w czerwonej skórze kapelusza i hymenoforze (blaszkach pod spodem kapelusza).
Szczególne zainteresowanie w świecie farmacji wzbudza muscymol. Jest on agonistą receptorów GABA (pobudza te receptory), inhibitorem wychwytu GABA oraz substratem dla metabolizującego GABA enzymu – transaminazy GABA. W skrócie – muscymol powoduje wzrost stężenia jednego z ważniejszych neurotransmiterów w ośrodkowym układzie nerwowym. Nie jest wykluczone, że związki wyizolowane z muchomora czerwonego w przyszłości będą wykorzystywane w farmacji. Spożywanie trujących grzybów wiążę się z dużym ryzykiem.
Amanita muscaria mikrodawkowanie - zaleca się zaczynać od jak najmniejszej dawki.
Żródło dietetycy.org.pl/muchomor-czerwony/
06 grudnia 2023